| Статистика |
Онлайн всего: 14 Гостей: 14 Пользователей: 0 |
|
| Мой сайт |
 |
ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ (ՀԱՅԵՐԵՆ) / НОВОСТИ (НА АРМЯНСКОМ)
|
| 21.07.2011, 12:12 |
«Սիլվա Կապուտիկյան» Հիմնադրամի տնօրեն` Արմենուհի Դեմիրճյանի այցը Գերմանիա
Արդեն հինգ տարի է` Սիլվա Կապուտիկյանը մեզ հետ չէ, բայց հայրենիքում թե
սփյուռքում հայությունը շարունակում է համախմբվել նրա գործի շուրջ,
կազմակերպել իմաստալից, գեղեցիկ հանդիպումներ: Օրերս Քյոլնի <<Սիլվա
Կապուտիկյան>> գերմանահայ կանանց միությունը հյուրընկալել էր
բանաստեղծուհու անունը կրող գրական հիմնադրամի տնօրեն, բանասիրական
գիտությունների թեկնածու Արմենուհի Դեմիրճյանին, ով հանդես եկավ
<<Կապուտիկյանը, սփյուռքը և արցախյան շարժումը>> թեմայով
բանախոսությամբ, ցուցադրեց հետաքրքիր տեսանյութեր:
Հուզիչ երեկոյից հետո դր. Համազ Ղազարյանը զրուցեց նրա հետ:
-Տիկին Դեմիրճյան, խնդրեմ մի քանի խոսքով ներկայացրեք` որն է սույն այցի նպատակը:
-Ես Գերմանիա եմ ժամանել մի ծրագրով, որ կարելի է անվանել
<<Կապուտիկյանի հետքերով>>: Նախագծիս թեև հիմնականում հայկական
շրջանակների հետ էր նախատեսվում, հովանավորվեց Հայաստանի հետ գիտակրթական
ծրագրեր իրականացնող գերմանական DAAD կազմակերպության կողմից, իսկ
համագործակցությունը կազմակերպեց Քյոլնի համալսարանի պրոֆեսոր Իրմելա
Շնայդերը: Այցիս բուն նպատակը հայրենիք-սփյուռք կապերը ըստ Կապուտիկյանի
վերարծարծելը ու նաև Սիլվա Կապուտիկյանի տուն-թանգարանը արժանվույնս
ներկայացնելն է, թանգարանի զարգացման համար հեռանկարներ որոնելը:
-Կարելի՞ Է ենթադրել, որ Ձեր աշխատանքի հիմքում Դուք դնում եք Սիլվա Կապուտիկյանի ուղեգրությունները:
-Այո, ճիշտ եք գուշակում: Ընդհանրապես, հայրենիք-սփյուռք կապը և սփյուռքի
վերազարթոնքը դժվար է պատկերացնել առանց Կապուտիկյանի ուղեգրությունների:
Նա քաղաքական բացառիկ հոտառություն ունեցող մեր այն գրող-գործիչներից էր,
որ կռահեց ապագան ճիշտ շարունակելու, հայոց մասնատված հատվածները միմյանց
կապելու անհրաժեշտությունը և կամավոր դարձավ դեպի սփյուռքի գաղութներ
թևածող այն ծիծեռնակը, որ շյուղ առ շյուղ հավաքեց, Հայաստան բերեց
սփյուռքահայ կյանքի պատմությունը, կամուրջ կապեց հայության երկու
հատվածների միջև: Ժամանակն է գնահատել բանաստեղծուհու մեծ վաստակը և
շարունակել նրա սկսած գործը, որովհետև սփյուռքը անընդհատ փոփոխվող ու
շարժուն մարմին է, իսկ թանգարանը հայոց սրբատեղիների շարքում մի նորաբաց
օղակ է, որ կարող է դառնալ հայոց մեծ երազանքն իրականացնող` հայությանը
համախմբող պտուտակներից մեկը:
-Բազմաթիվ մարդիկ պիտի ուզենային իմանալ, թե ինչպիսի՞ն է տուն-թանգարանը:
-2008 թ. բացված այս թանգարանը հիմնադրվեց հենց այն տանը, որտեղ կյանքի
վերջին երեսուն տարիներն ապրեց ու արարեց բանաստեղծուհին: Ժամանակին
պատշգամբ դուրս գալիս նա սիրում էր կատակով ասել. <<Տեսնո±ւմ եք ինչ
հոգատարությամբ եմ շրջապատված. դիմացից Ազգային ժոողովն է,
ձախից`Գիտությունների ակադեմիան, իսկ աջից`Նախագահի նստավայրը>>:
Այսպիսի միջավայրում` երևանյան նոր ժամանակների հևքն իր մեջ կրող այս
օազիսում, մարդ ակամայից սուրբ երկյուղածությամբ է համակվում, որովհետև
հայությամբ ապրել-շնչելու մի անիմանալի դող, վարակիչ մի հոսանք է անցնում
յուրաքանչյուրի մարմնով: Արդյոք դա նկարներից ճառագող նրա մայրական աչքերի
հոգատար արտահայտությունի±ց է, պատերին թողած նրա ձեռքերի հետքերի±ց, տանը
թևածող նրա հոգո±ւց… Անշուշտ, բոլորը միասին, որովհետև սա պարզապես
կոչվում է Կապուտիկյանի հարկ: Թանգարանի տնօրեն Ռաֆլետա Հաջյանը`
բանաստեղծուհու զարմուհին, առանց հուզմունքի չի կարողանում հիշել, թե
երկրային կյանքին հրաժեշտ տալուց առաջ ի~նչ հոգատարությամբ էր նա
դասավորում սփյուռքի տարբեր գաղութներից, Ղարաբաղից, ընդհանրապես աշխարհի
տարբեր անկյուններից ստացած հուշանվերները, մտորում գալիքի մասին, որն
ինքը, ավաղ, այլևս չէր տեսնելու: Այսօր առանց վարանելու կարող ենք ասել, որ
տուն-թանգարանը կատարում է այն նույն աշխատանքը, որ կյանքի օրոք անհատնում
սիրով իրագործում էր բանաստեղծուհին:
-Ո՞րն է հիմնադրամի դերը: Պետք է ենթադրել, որ դուք խիստ համագործակցված եք աշխատում:
-Միանգամայն ճիշտ է: Մենք գործում ենք միևնույն հարկի տակ, և նպատակները
մեծ մասամբ նույնն են: Թանգարանային ցուցադրությունը կազմակերպելուց զատ
խնդիր ենք դրել վերահրատարակել բանաստեղծուհու գրական ժառանգությունը,
տպագրել հուշեր և գիտական ժողովածուներ: Արդեն իսկ հրատարակել ենք հուշերի
առաջին գիրքը, գիտական մեկ ժողովածու և մի քառահատորյակ, որում ամփոփել
ենք Կապուտիկյանի լավագույն բանաստեղծությունները: Թողարկել ենք նաև նրա
խոսքերով գրված լավագույն երգերի երկու ձայնասկավառակ: Այժմ նպատակ ունենք
գեղեցիկ նկրազարդումներով հրատարակել մանկական բանաստեղծությունները, ապա
նաև` տարբեր լեզուներով մի առանձին ընտրանի, որը խիստ ցանկալի
է`բանաստեղծուհու վաստակը միջազգային հանրությանը պարզելու տեսակետից: Օրվա
թելադրանքով`մենք պիտի շտապենք հայոց բարձր բանաստեղծությունը ներկայացնել
համայն մոլորակի բնակչությանը, որի իրականացման մեջ, կարծում ենք, մեծ
պիտի լինի նաև սփյուռքի աջակցությունը:
-Ի՞նչ կասեք գերմանահայ համայնքից ստացած Ձեր տպավորությունների մասին:
-Ուղևորությանս ընթացքում ես հասցրի ծանոթանալ Քյոլնի, Մայնի Ֆրանկֆուրտի և
Բեռլինի հայությանը, եղա նաև Վիեննայի Մխիթարյան միաբանությունում:
Ուրախացնողն այն է, որ վերջին հարյուր տարվա գիտական և մշակութային
ձեռքբերումները դարձյալ ընթացքի մեջ են, և կան ուժեր, որոնք կայուն
զարգացում են ուզում ապահովել վաղվա համար: Կարևորագույններից են
Գերմանահայոց կեդրոնական խորհուրդը /Ազատ Օրդուխանյանի ղեկավարությամբ/,
Բոխումի Ռուր համալսարանում գործող սփյուռքի և ցեղասպանագիտության
ինստիտուտը /Միհրան Դաբաղի տնօրինությամբ /, Հալեի համալսարանում բացված
<<Մեսրոպ>> հայագիտական կենտրոնը /Արմենուհի Դրոստ-Աբգարյանի
գլխավորությամբ/, Գերմանիայի հայ գործարարների միությունը /Մուրադ Աքյուզի
տնօրինությամբ/, Պոտսդամում գործող Լեյփսիուսի գիտահետազոտական
տուն-թանգարանը, Հայ ակադեմիականների միությունը, որն, ի դեպ, մեծ
առաքելություն է ստանձնել Հայաստանում հիմնելու օտարալեզու գրքերի
գրադարան, որում ցանկալի կլիներ տեսնել նաև Կապուտիկյանին վերաբերող բոլոր
նյութերը:
Առօրյա դժվարություններից, թերևս, ամենաբարդը Թուրքիայից
եկած թրքախոս սերնդի լեզվական խնդիրն է, որի հաղթահարման հոգսը ստանձնել է
ինչպես եկեղեցին`արքեպիսկոպոս Գարեգին Բեկչյանի գլխավորությամբ, այնպես էլ
այլ միություններ: Մշակութային լուրջ աշխատանք է տանում նաև <<Սիլվա
Կապուտիկյան>> գերմանահայ կանանց միությունը /Այլին Խաչատրյանի
ատենապետությամբ/, որտեղ հիմնականում ընդգրկված են պարսկահայ ու
հայաստանյան ուժեր և ամեն ինչ անում են, որ ասմունքի, երգ-երաժշտության,
թատերական ներկայացումների միջոցով գործուն պահեն հայկական միջավայրը:
-Ի՞նչ կուզենայիք մաղթել մնացողներին:
-Մեկ բառով`լավատեսություն, իսկ ավելի ընդարձակ` անխոնջ աշխատելու, շատ
ավելի մեծ ծրագրեր իրականացնելու ուժ ու եռանդ: Սա, իհարկե, միակողմանի
հնարավոր չէ: Մենք մեր երազանքներին կհասնենք հայրենիք-համայնք կապերի
բոլոր լծակներն աշխատացնելով, մեզ ձեռք մեկնող երկրների ու
կազմակերպությունների հետ առավել արդյունավետ համագործակցելով: Դրա լուծման
բանալիները տվել է նաև հայոց սփյուռքի հետ հասակ առած, նրա խնդիրները լավ
իմացող Կապուտիկյանը`ամենայն հայոց բանաստեղծուհին: Նրա գործերը միշտ էլ
կխանդավառեն մեզ և կստիպեն ապրել բաց աչքով, գնալ դեպի հաղթանակներ:
Հարցազրույզը վարեց
Գերմանահայոց կեդրոնական խորհրդի փոխնախագահ
ՀԱՄԱԶ ՂԱԶԱՐՅԱՆԸ
Նյութը «Լրաբեր Էստոնիայից» թերթին ուղարկեց.՝ Ազատ Օրդուխանյանը
"Azat Ordukhanyan - Zentralrat der Armenier in Deutschland" <ordukhanyan@zentralrat.org>
21.07.2011
LRBEREST
"ԼՐԱԲԵՐ ԷՍՏՈՆԻԱՅԻՑ"
|
|
Категория: Мои файлы | Добавил: esthaylraber
|
| Просмотров: 292 | Загрузок: 0
| Рейтинг: 0.0/0 |
|
|