| Статистика |
Онлайн всего: 25 Гостей: 25 Пользователей: 0 |
|
| Мой сайт |
 |
ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ (ՀԱՅԵՐԵՆ) / НОВОСТИ (НА АРМЯНСКОМ)
|
| 24.04.2010, 12:03 |
Հայոց Ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրն է
Ապրիլի 24-ին աշխարհասփյուռ հայությունը հարգանքի տուրք է
մատուցում իր իսկ Հայրենիքում թուրքական իշխանությունների ցեղասպան
քաղաքականությանը զոհ գնացած անմեղ նահատակների հիշատակին:
1895-96 թվականներից Օսմանյան կայսրության տարածքում մեկնարկած հայերի
նպատակաուղղված ջարդերը, որոնց հետևանքով 300 հազարից ավելի հայ է զոհվել,
վերաճեցին 1909 թվականին Օսմանյան կայսրությունում իշխանության եկած
երիտթուրքերի` ամբողջ թուրքահպատակ հայության ֆիզիկական ոչնչացման հատուկ
ծրագրի: Թ ուրքական կառավարող էլիտան իր քաղաքական, տնտեսական, մշակութային
և գաղափարական նկատառումներից ելնելով ցանկանում էր ոչնչացնել Օսմանյան
կայսրությունում ապրող 2,5- միլիոնանոց հայությանը, որն այն ժամանակ
կազմում էր այդ երկրի բնակչության 25 %-ը:
«Մեծ Թուրանի»
պանթուրքիստական գաղափարի իրականացման համար որպես առիթ օգտագործելով 1914
թվականին բռնկված Առաջին համաշխարհային պատերազմը` Օսմանյան կայսրության
ղեկավարությունն անցավ հայության, որպես համաթուրքական պետության ձևավորման
հիմանկան խոչընդոտի` ծրագրավորված վերացմանը: Բանակ զորակոչեցին բոլոր
15-45 տարեկան հայ տղամարդկանց: Նրանց զինաթափեցին և 50-100 հոգանոց խբերով
բնաջնջեցին: Բռնագրավվեց հայերի սակավաթիվ զենքն ու զինամթերքը:
1915թ. ապրիլի 24-ին Կոստանդնուպոլսում ձերբակալվեցին 235 հայ
մտավորականներ: Ապրիլի 29-ին ձերբակալված հայ քաղաքական, ռազմական ու
մշակութային գործիչների թիվը անցավ 800-ից, որոնք ենթարկվեցին տանջանքների
ու սպանվեցին: Տանջամահ արված հայ մտավորականության մեջ էին Սիամանթոն,
Գրիգոր Զոհրաբը, Դանիել Վարուժանը, Ռուբեն Սևակը... Չսպանվեց միայն հայ մեծ
երգահան Կոմիտասը, որը` ենթարկվելով տանջանքների և ականատես լինելով իր
ազգի նկատմամբ կատարված բռնություններին, ջարդերին ու կոտորածներին` ի
վերջո խելագարվեց: Հետագայում աշխարհասփյուռ հայերը ապրիլի 24-ը սկսեցին
նշել որպես Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օր:
Հայ
տղամարդկանց ու մտավորականության բնաջնջումից հետո սկսվեց անպաշտպան մնացած
հայ բնակչության կոտորածը: Հայերին կամ ստիպում էին ուրանալ
քրիստոնեությունը, կամ սպանում էին: «Տեղահանումներ» անունը կրող
զարհուրելի բռնագաղթեր էին կազմակերպվում դեպի Միջագետքի անապատներ,
հիմնականում Դեյր Զոր, որտեղ էլ անխնա կոտորում էին հայերին:
1915-1916 թվականներին նահատակվեց 1,5 միլիոն հայ: Թալանվեց և քանդվեց 2350
եկեղեցի ու վանք: Ոչնչացվեց 1500 դպրոց ու վարժարան: Հայությանը հասցվեց
նվազագույնը 14,5 միլիարդ ֆրանկի նյութական վնաս: Մահմեդականացվեց
նվազագույնը 200 հազար հայ, գաղթական դարձավ և աշխարհով մեկ սփռվեց ավելի
քան մեկ միլիոն հայ:
Թուրք կառավարող էլիտայի ծրագրերին զոհ
գնաց ոչ միայն թուրքահպատակ Արևմտյան Հայաստանը, այլ նաև` նախկին
ռուսահպատակ Արևելյան Հայաստանի հայությունը: 1918 թվականին երիտթուրքերի
Անդրկովկաս կատարած արշավանքի ժամանակ կոտորվեց 500 հազար հայ: 1920-1923
թվականներին` արդեն քեմալական կառավարության`ժամանակակից Թուրքիայի
Հանրապետության հիմնադիրների կողմից Անդրկովկասում, Կիլիկիայում,
Զմյուռնիայում իրականացրած ջարդերի ժամանակ սպանվեց ևս 260 հազար հայ:
Ապրիլի 24-ը պաշտոնապես սգո և հիշատակի օր ամրագրելու որոշում
ընդունվել է 1921 թվականին: Ամենայն հայոց կաթողիկոսը հատուկ կոնդակով Կ.
Պոլսի Հայոց պատրիարքին հաղորդում է ապրիլի 11-ը (24) համազգային սգո օր
սահմանելու մասին` «ի յիշատակ բիւրաւոր նահատակաց մերոց յընթացս
համաշխարհային պատերազմի» և հայտնում, որ այդ օրն այսուհետ արձանագրված է
Էջմիածնի օրացույցում որպես սգո օր, ուստի պետք է արձանագրվի նաև
Պատրիարքարանի օրացույցում:
Նույն թվականի ապրիլի 24-ին
Պատրիարքարանի կարգադրությամբ Կ. Պոլսի բոլոր հայկական եկեղեցիներում
հոգեհանգստի պատարագ է մատուցվել` «Հայոց տարագրման և նահատակութեան
առթիւ»:
Այսօրվա Թուրքիան հերքում է հայերի զանգվածային
ոչնչացման մեղադրանքները և խիստ հիվանդագին է արձագանքում այդ հարցում
Արևմուտքի քննադատությանը:
Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել են
մի շարք երկրներ` Ռուսաստանը, Ֆրանսիան, Գերմանիան,Կանադան … Առաջին
երկիրը, որը պաշտոնապես ճանաչել է Հայոց ցեղասպանությունը Ուրուգվայն է:
Հայոց ցեղասպանության ճանաչման մասին մարտի 4-ին բանաձև է ընդունվել
ԱՄՆ Կոնգրեսի ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների
հանձնաժողովի կողմից:
Շվեդիայի խորհրդարանը մարտի 11-ին
ընդունեց բանաձև, որտեղ 1915 թ-ին Օսմանյան կայսրությունում հայերի ջարդերը
որակված են որպես ցեղասպանություն:
ԱՅՍՕՐ
(Aysor.am)
http://www.aysor.am/am/news/2010/04/24/genocide-armenians-turkey/
|
|
Категория: Мои файлы | Добавил: esthaylraber
|
| Просмотров: 317 | Загрузок: 0
| Рейтинг: 0.0/0 |
|
|